Pandemia sprawiła, że problemy emocjonalne i behawioralne dzieci i nastolatków znacznie się nasiliły. Szacuje się, że w Stanach Zjednoczonych 1 na 6 dzieci (17%) w wieku 2-8 lat ma zdiagnozowane zaburzenia psychiczne, behawioralne lub rozwojowe. Ponadto, aż 20% nastolatków w wieku 13-18 lat żyje z zaburzeniami psychicznymi.
Pandemia odcisnęła piętno na zdrowiu psychicznym wielu osób, w szczególności tych młodych. Według amerykańskich badań, od marca 2020 roku 14% dzieci doświadczyło pogorszenia zdrowia psychicznego. Inne statystyki przeprowadzone przez badaczy wykazują, że na 2 330 dzieciach w wieku szkolnym w Chinach zaledwie po jednym miesiącu lockdownu prawie 23% zgłosiło objawy depresji, a 19% miało objawy lęku, a 37% obawiało się zarażenia COVID-19. Oznacza to, że w praktyce więcej młodych ludzi może mieć niezdiagnozowane problemy wpływające na każdą sferę w ich życiu, w tym osiągnięcia w nauce, poczucie własnej wartości, relacje z innymi ludźmi.
Niektóre, typowe objawy zaburzeń psychicznych i behawioralnych u dzieci łatwo zauważyć – są to np. depresja, nadpobudliwość, wyniszczający lęk. Niemniej jednak istnieje również wiele innych, mniej oczywistych oznak, które często są pomijane. Szczególnie teraz, ważne jest, aby nie pomijać żadnych sygnałów wzbudzających nasz niepokój.
Jakie są najczęściej występujące problemy ze zdrowiem psychicznym u dzieci?
Nasi psychologowie dziecięcy w Centrum Terapii ALMA najczęściej zauważają u dzieci, młodzieży i nastolatków poniższe zaburzenia:
- ADHD u dzieci
- Depresja
- Trudności w nauce
- Trudności w kontaktach społecznych
- Lęk
- Problemy behawioralne (takie jak np. zaburzenia opozycyjno-obronne i problemy z gniewem)
Inne problemy, na które szczególnie są narażeni młodzi ludzie to również:
- Zaburzenia spektrum autyzmu (ASD)
- Choroba afektywna dwubiegunowa (CHAD)
- Schizofrenia
- Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD)
- Zaburzenia związane z uzależnieniami od substancji
- Zespół stresu pourazowego (PTSD)
- Zaburzenia odżywiania
- Zespół Tourette’a
Od kiedy zaczęła się pandemia, u dzieci znacznie częściej rozwijają się problemy związane z tymi zaburzeniami. Dodatkowo wiele z nich, które poddały się diagnozie, doświadcza poważniejszych objawów.
10 subtelnych sygnałów dotyczących zaburzeń zdrowia psychicznego u dzieci
Jako rodzice powinniśmy zwrócić uwagę na następujące 10 oznak, które mogą świadczyć o problemach związanych ze zdrowiem psychicznym u naszych dzieci.
- Zmiany w nawykach związanych ze snem
Jeśli u Twojego dziecka występują zaburzenia związane z rytmem snu, może być to powód do niepokoju np. spanie znacznie dłużej niż zwykle lub problemy z bezsennością.
- Uporczywe koszmary
Złe sny występujące sporadycznie są naturalne, ale według brytyjskich badań dzieci, które mają regularnie powtarzające się koszmary lub lęki nocne, są bardziej narażone na problemy ze zdrowiem psychicznym w późniejszym okresie życia.
- Bóle fizyczne
Bóle głowy, bóle mięśni czy brzucha, a także inne formy sprawiające dyskomfort fizyczny są typowe dla lęku i depresji. Jeśli Twoje dziecko ma często występujące bóle fizyczne bez wyraźnej przyczyny, należy jak najszybciej zgłosić się do specjalisty.
- Trudności w relacjach społecznych
U dzieci, które mają problemy z nawiązywaniem znajomości/przyjaźni z rówieśnikami, mogą występować symptomy zaburzeń rozwojowych lub behawioralnych.
- Zmiana apetytu lub sposobu odżywiania
Jeśli dziecko nagle traci apetyt lub wprowadza rewolucyjne zmiany w swojej diecie, może to oznaczać problemy.
- Wahania nastroju
Niektórym rodzicom wydaje się, że zmiany nastroju są powszechne wśród nastolatków, ale niestabilność emocjonalna, wybuchy złości czy płaczu mogą oznaczać, że młodzi ludzie toczą ze sobą wewnętrzną walkę.
- Problemy w nauce
Słabe wyniki w szkole mogą być poważnym sygnałem ostrzegawczym świadczącym o tym, że dziecko ma jakiś problem, który wywołuje u niego blokadę. Jeśli pociecha nagle osiąga wyniki dużo poniżej swoich możliwości, spędza wiele czasu nad prostą pracą domową, może to być sygnałem, że przyczyny należy szukać u źródła.
- Unikanie szkoły lub wagarowanie
Jeśli dziecko opuszczają szkolne zajęcia, może to być sygnałem, że coś je niepokoi. Nierzadko jest to również objaw nadużywania substancji.
- Permanentne poczucie znudzenia
Jeśli dziecko nieustannie podkreśla, jak bardzo jest znudzone, może być to związane z problemami natury psychicznej, takimi jak ADHD i depresja.
- Zachowanie opozycyjne i agresywne
Negacja wszystkiego dookoła, tupanie nogami i rzucanie przedmiotami, są do wybaczenia dla kilkulatka. U nastolatków tego typu zachowanie powinno być sygnałem, aby umówić się na wizytę u specjalisty.
W Centrum Terapii ALMA wiemy, jak ważne są problemy młodych ludzi, którzy dopiero wkraczają lub będą wkraczać w dorosłe życie. Często dużo trudniej poradzić im sobie z napotykanymi trudnościami, gdyż bardziej emocjonalnie reagują na to, co ich spotyka. Mogą być również bardzo wpływowi, ulegać presjom ze strony otoczenia i łatwiej popadać w uzależnienia. Jeśli zauważysz niepokojące objawy u swojego dziecka, zapisz je na wizytę do jednego z naszych psychologów dziecięcych. Czekanie aż objawy same miną, prawdopodobnie sprawi, że z czasem nastąpi ich pogłębienie. Psychika młodych ludzi często jest bardzo krucha, dlatego ważna jest szybka reakcja i uzyskanie profesjonalnej pomocy.
