Model cykliczno-fazowy zmiany
Czym jest model cykliczno-fazowy?
Model cykliczno-fazowy rozwoju to podejście, które opisuje proces zmiany i rozwoju w sposób cykliczny, zamiast liniowy. Jest to szczególnie pomocne w pracy z pacjentami z ADHD, ponieważ uwzględnia naturalne wahania, trudności i momenty stagnacji, które są częścią każdego procesu uczenia się i zmiany. Poniżej znajdziesz opis poszczególnych etapów tego modelu, wraz z wyjaśnieniem, dlaczego są one naturalne i potrzebne.
Model cykliczno-fazowy - miej go zawsze pod ręką!
Przygotowaliśmy dla Ciebie pdf, dzięki któremu wszystkie niezbędne informacje na temat tego modelu będziesz mieć zawsze pod ręką.
Model cykliczno-fazowy: etapy
Poniżej znajdziesz opis poszczególnych etapów tego modelu, wraz z wyjaśnieniem, dlaczego są one naturalne i potrzebne.
-
1. Faza startu (eksploracja i motywacja)
Na początku procesu pacjent odczuwa silną motywację, zapał do działania i chęć zmiany. Jest to moment, w którym łatwo jest podejmować nowe wyzwania i próbować nowych strategii. Ta faza często charakteryzuje się poczuciem nadziei i optymizmu.
Dlaczego to ważne? To czas na budowanie świadomości problemów i wyznaczanie realistycznych celów. Pacjent może wtedy czuć się „gotowy na wszystko”. -
2. Faza wzrostu (nauka i postęp): W tej fazie pacjent zauważa pierwsze efekty swoich wysiłków. Uczy się nowych sposobów radzenia sobie z wyzwaniami, buduje nawyki i widzi poprawę w funkcjonowaniu. Może czuć się bardziej pewny siebie i mieć wrażenie, że „wszystko idzie w dobrym kierunku”.
Dlaczego to ważne? To etap wzmacniania motywacji i praktycznego zastosowania nowych umiejętności. Pokazuje, że zmiana jest możliwa.
-
3. Faza plateau (stagnacja i utrzymanie): Po początkowym wzroście przychodzi moment stagnacji. Postępy mogą zwolnić lub przestać być widoczne, co może prowadzić do frustracji. W tej fazie pacjenci często czują, że utknęli w miejscu i zaczynają wątpić w sens podejmowanych działań.
Dlaczego to ważne? To naturalna część procesu zmiany. Mózg i ciało potrzebują czasu na integrację nowych umiejętności. To moment, by przypomnieć pacjentowi, że jest na dobrej drodze, mimo braku spektakularnych efektów.
-
4. Faza regresu (kryzys): Regres jest często postrzegany jako „krok wstecz”. Pacjent może wracać do starych nawyków lub doświadczać większych trudności, co może wywoływać poczucie porażki. To faza, w której wielu pacjentów chce się poddać.
Dlaczego to ważne? Kryzys to moment przejściowy, który prowadzi do głębszej zmiany. Jest to czas na refleksję, przystosowanie strategii i zrozumienie, że porażki są częścią procesu. W rzeczywistości jest to krok w stronę rozwoju.
-
5. Faza transformacji (zmiana): Po kryzysie następuje etap przemiany. Pacjent wykorzystuje doświadczenia z regresu, aby wzmocnić swoje umiejętności i podejść do wyzwań z nowej perspektywy. Następuje głębsze zrozumienie siebie i stabilizacja w działaniu.
Dlaczego to ważne? To dowód, że kryzys był potrzebny, by osiągnąć nowy poziom funkcjonowania. Pacjent czuje się bardziej świadomy i zdolny do radzenia sobie z wyzwaniami.
Kluczowe przesłanie dla pacjenta
- Zmiana to proces cykliczny, nie liniowy. Czasem robimy krok do tyłu, by móc zrobić dwa kroki do przodu.
- Regres nie oznacza porażki, lecz przygotowanie do dalszego rozwoju. Kryzys to sygnał, że mózg i ciało adaptują się do zmian.
- Plateau to czas integracji nowych umiejętności. Nawet gdy nie widzisz efektów, praca nadal się dzieje „pod powierzchnią”.
- Każda faza jest potrzebna. Bez stagnacji i kryzysu nie ma trwałej zmiany.
Podsumowanie
Model ten pomaga pacjentom z ADHD zaakceptować swoje tempo pracy i uznać, że zmiana wymaga czasu i cierpliwości. Zachęca też do wytrwałości i podkreśla, że każdy etap procesu jest częścią większego obrazu rozwoju.
