Agresja u dzieci zawsze jest powodem do niepokoju wśród rodziców. Jeśli Twoje dziecko lub nastolatek wykazuje objawy agresji fizycznej – w szkole wdaje się w bójki, popycha i gryzie rodzeństwo lub Ciebie może to spowodować, że zaczniesz się o nie poważnie martwić. Jednak wielu rodziców, którzy mają agresywne, wrogo nastawione i niestabilne dzieci, nie wie, w jaki sposób poprawić ich zachowanie. Nierzadko upominanie i prośby nie działają. Jeśli czujesz się bezsilny w przezwyciężaniu agresji fizycznej u swojego dziecka, warto poszukać ukrytych przyczyn.
Jakie podstawowe czynniki mogą wywołać agresję u dzieci i młodzieży?
- ADHD
U dzieci z ADHD, impulsywność jest prostą drogą do agresywnego zachowania. Młode osoby działają pod wpływem impulsu i nie myślą o konsekwencjach swojego zachowania, przez co są bardziej skłonne do wdawania się w bójki. Według badań ADHD jest związane z niskim przepływem krwi w korze przedczołowej. Ten obszar mózgu odpowiada za kontrolę impulsów, a niska aktywność w tym rejonie jest powiązana z impulsywnymi zachowaniami.
Rada: Młodzi ludzie z ADHD mogą zwiększyć przepływ krwi do mózgu dzięki intensywnym ćwiczeniom, diecie bogatej w białko i uboższej w węglowodany oraz suplementacji, która zwiększy poziom dopaminy (np. zielona herbata).
- Niestabilny nastrój
Młodzież z chorobą afektywną dwubiegunową często wykazuje agresję, gdy znajdzie się w fazie maniakalnej. Zgodnie z badaniami, wysoki odsetek zachowań agresywnych odnotowano również u nastolatków z depresją.
Rada: Rozpoczęcie leczenia w przypadku zaburzeń depresyjnych i innych zaburzeń nastroju jest kluczowe i niezbędne, ale warto wiedzieć, że istnieje wiele typów depresji. Profesjonalna ocena specjalisty pomoże w ułożeniu odpowiedniego planu leczenia.
- Zaburzenia zachowania
Jest to bardzo poważny problem behawioralny i emocjonalny, który charakteryzuje agresja, wrogość i przemoc. Dzieci z zaburzeniami zachowania mogą gryźć, bić, popychać lub zastraszać innych. Mogą również wykazywać okrucieństwo wobec zwierząt lub dewastować rzeczy.
Rada: Podobnie jak w przypadku depresji, zaburzenia zachowania mogą być możliwe do opanowania tylko dzięki specjalistycznej pomocy, właściwym metodom leczenia i wsparciu rodziny.
- Urazy głowy
Dzieci i młodzież, które doświadczyły wstrząsu mózgu mogą mieć jego podstawowe uszkodzenia. Obszarem, który przeważnie ulega uszkodzeniu jest kora przedczołową, odpowiadająca za kontrolę impulsów, empatię i osąd. Są to również płaty skroniowe, które kontrolują nastrój oraz temperament. Uszkodzenie tych obszarów wiąże się z impulsywnością i problemami z regulowaniem emocji.
Rada: Warto wybrać się na konsultację do neurologa. Aby poprawić stan mózgu po wstrząsie, można rozważyć różne terapie np. hiperbaryczną terapię tlenową (HBOT), neurofeedback, suplementację itp.
- Problemy w nauce i problemy z komunikacją
Młodzi ludzie, którzy mają trudności z nauką lub problemami komunikacyjnymi, takimi jak zespół Aspergera lub spektrum zaburzeń autystycznych (ASD), mogą wykazywać niepokój lub frustrację, gdy nie mogą wyrazić swoich uczuć. W efekcie mogą się wyżywać na innych.
Rada: Warto skupić się na problemach z nauką i poszukać specjalisty, który wdroży leczenie ASD. Dieta może być równie ważna dla dzieci z autyzmem, więc warto zasięgnąć wiedzy o tym, które produkty pogarszają autyzm.
- Spożywanie alkoholu lub zażywanie narkotyków
Spożywanie alkoholu lub zażywanie narkotyków ma niekorzystny wpływ na funkcjonowanie mózgu i może doprowadzić do zaburzeń w jego zdrowym rozwoju. Może przyczynić się do problemów z podejmowaniem decyzji, impulsywności i braku empatii, co w efekcie może wywołać agresję.
Rada: Jeśli Twoje dziecko ma problem z uzależnieniem, sięgnij po specjalistyczną pomoc.
- Bycie ofiarą przemocy fizycznej lub seksualnej
Amerykańskie badanie z 2016 roku wykazało, że 72% ofiar przemocy w dzieciństwie zaangażowało się w agresję fizyczną.
Rada: Jeśli podejrzewasz taki problem, porozmawiaj z dzieckiem i okaż wsparcie, aby mogło się przed tobą otworzyć i opowiedzieć o nadużyciach, których może doświadczać. Jeśli dziecko nie chce podzielić się tym, co się dzieje, poproś je, aby zdecydowało się porozmawiać o tym ze specjalistą od zdrowia psychicznego.
- Alergie pokarmowe
Niektóre dzieci i młodzież są nadwrażliwe na niektóre pokarmy, które mogą wywoływać szerokie problemy związane z agresywnym zachowaniem, drażliwością, nadpobudliwością, niepokojem, zmęczeniem, obniżonym nastrojem. Do najczęstszych alergenów pokarmowych zalicza się nabiał, gluten, soję, kukurydzę, sztuczne barwniki (takie jak czerwony barwnik 40), słodziki i konserwanty.
Rada: Zastosuj u dziecka dietę eliminacyjną, eliminując powyższe alergeny na jeden miesiąc. Następnie dodawaj je stopniowo i po kolei, aby przekonać się, czy któryś z nich powoduje reakcję.
W Centrum ALMA pracuje zespół specjalistów od zdrowia psychicznego, w tym dzieci i młodzieży. Jeśli Twoje dziecko wykazuje agresywne zachowania, nie czekaj. Tylko dotarcie do przyczyny i odpowiednia diagnoza mogą pomóc poradzić sobie z tym problemem.