Jakiś czas temu zauważyłaś, że Twoje dziecko jest impulsywne, musi być w ciągłym ruchu, jednocześnie ma problemy ze skupieniem uwagi i zdarza mu się zapominać różnych rzeczy. Idziesz z nim do psychologa, gdzie uzyskujesz diagnozę — ADHD. Rozumiesz już, czemu Twoje dziecko zachowuje się w taki sposób, znasz przyczynę, ale nie do końca wiesz co dalej robić. Poniżej prezentujemy kilka wskazówek, które mogą się okazać pomocne w oswojeniu ADHD.
Opinia do szkoły
Przedłożenie w szkole opinii psychologa na temat ADHD u dziecka zdecydowanie może pomóc obniżyć stres ze strony szkoły. Warto zrobić to wraz z wypisaniem krótkiego opisu objawów ADHD i załączeniem listy zaleceń, co może być pomocne również dla nauczycieli.
Edukacja na temat ADHD
To najważniejsza część procesu terapeutycznego. Obejmuje dziecko, rodziców, a także nauczycieli. Rzetelne informacje można uzyskać u psychologa, który może również polecić lektury ułatwiające zrozumienie ADHD. Warto również brać udział w warsztatach – rodzice uczą się na nich jak postępować z dzieckiem, jak zachęcać dziecko do pozytywnych zachowań oraz zmniejszyć ryzyko pojawienia się problemów z zachowaniem, a także jak chwalić dziecko.
Terapia dziecka
W tym przypadku musimy dokładnie dobrać rodzaj terapii do potrzeb. Jeśli dziecko ma problemy z wyrażaniem złości, idealny może się okazać tu trening zastępowania agresji. Jeśli dziecko nie potrafi nawiązać pozytywnych relacji z rówieśnikami, warto pomyśleć o treningu umiejętności społecznych. Z kolei terapia poznawczo-behawioralna przyda się jeśli zauważymy problemy z motywacją, samooceną lub obniżonym nastrojem.
Ograniczenie bodźców
Przestrzeń funkcjonowania dziecka z ADHD powinna być wyposażona w niezbędne sprzęty, które swoim kształtem i wyglądem nie będą zbytnio rozpraszać jego uwagi. Postaraj się, aby w domu panował spokój, unikaj puszczania głośnej muzyki. Ogranicz dziecku czas na oglądanie telewizji oraz granie w gry komputerowe. Natomiast w czasie jedzenia telewizor powinien być wyłączony.
Rytm dnia
Postaraj się zapewnić dziecku środowisko, w którym panuje porządek i stabilizacja. Ustalenie stałych godzin wstawania, jedzenia posiłków i kładzenia się spać zapewnia dziecku poczucie bezpieczeństwa i stałości. Warto wprowadzić również zasady, których trzymać powinno się nie tylko dziecko, ale również rodzice. Jak postępować w momencie, kiedy dziecko złamie zasady?
- Podejdź do dziecka i skoncentruj jego uwagę na sobie.
- Przypomnij mu zasadę w kilku słowach, np. pokój sprzątamy w sobotę do obiadu, zabawki układamy na miejsce przed pójściem spać.
- Poproś, by dziecko powtórzyło zasadę, jeśli potrzeba — powtórz ją jeden raz.
- Pochwal dziecko za zastosowanie się do zasady lub wyciągnij konsekwencje za jej złamanie.
Miejsce pracy dziecka
Dziecko w wieku szkolnym powinno mieć ciche, jasne i wygodne miejsce przeznaczone do odrabiania lekcji, bez zbędnych przedmiotów dookoła. Mniejsza ilość bodźców zmniejsza prawdopodobieństwo odwrócenia uwagi.
Cierpliwość
Należy pamiętać, aby zaopatrzyć się w duży zapas cierpliwości. Jeśli mamy z tym problem, warto zapoznać się z technikami przywracającymi równowagę, np. trening minfulness czy podnoszenie poziomu tolerancji na różne bodźce, sygnały i sytuacje niewygodne.
Jasne i wyraźne polecenia
Kiedy wykonujesz z dzieckiem jakieś zadanie, np. odrabianie lekcji, pamiętaj o przywoływaniu uwagi dziecka. Pomocne okazać się może proszenie o powtórzenie polecenia, a także mówienie krótko, zwięźle i na temat. Gdy dziecko w czasie odrabiania lekcji zaczyna się rozpraszać, zrób mu krótką przerwę, podczas której wprowadź ciekawą, ale niezbyt angażującą aktywność ruchową, koniecznie ustal z dzieckiem, co i jak długo może robić w czasie przerwy. Wspieraj dziecko w doprowadzaniu do końca rozpoczętych zadań, a te bardziej skomplikowane podziel na krótsze etapy.
Nie bądź sztywny
Niektóre metody wychowawcze mogą się nie sprawdzić w opiece nad dzieckiem z ADHD. Ustalenie i przestrzeganie jasnych reguł jest ważne, jednak nadmierny rygoryzm może dać odwrotny skutek do zamierzonego.
Strategie przy nadmiernej ruchliwości
Objawy nadruchliwości wymagają akceptacji i bezpiecznego ich rozładowania, warto podpowiadać dziecku, co może zrobić, jeśli nie może już pozostać w miejscu, zamiast zmuszać go do nieruchomego siedzenia. Warto zastosować strategię, zgodnie z którą bagatelizujemy te objawy, które nikomu nie przeszkadzają np. ruchliwość przy oglądaniu telewizji. W trakcie nauki pozwólmy dziecku z ADHD machać nogami lub bawić się jakimś przedmiotem, wtedy szybciej skoncentruje się na tym, co czyta. Zapewnijmy dziecku zajęcia sportowe, aby mogło konstruktywnie rozładować nadmiar energii.
Nadmierna atencja? Nie — potrzeba kontaktu
Kiedy przez dłuższy czas dziecko nie widzi swoich rodziców, ich powrót do domu jest dla niego najważniejszym wydarzeniem. Warto zatem wykorzystać ten moment i uczyć dziecko z ADHD skupiania się na chwili spędzonej na rozmowie, opowiadaniu o minionym dniu czy przygotowaniu wspólnego posiłku. Kiedy zignorujemy potrzebę kontaktu naszego dziecka z nami, wtedy może ono zacząć na różne sposoby przypominać nam o sobie. Dziecko nadpobudliwe psychoruchowo może na przykład skakać ze stołu na podłogę tak długo, dopóki ktoś nie poświęci mu należytej uwagi.
Wspólna zabawa
Baw się razem z dzieckiem. Jest to świetny sposób na spędzenie wspólnego czasu, który może pomóc nie tylko dziecku, ale również rodzicowi w rozładowaniu negatywnych emocji i wyciszeniu się.
Chwal dziecko!
Rodzice i wychowawcy powinni jak najczęściej chwalić dziecko za jego postępy.
Bibliografia:
- https://twojezdrowie.rmf24.pl/choroby/psychika/news-trening-cierpliwosci-7-sposobow,nId,5124430#crp_state=1
- https://avigon.pl/blog/postepowanie-z-dzieckiem-z-adhd-jak-skutecznie-mu-pomoc
- https://euromedis.pl/jak-pomoc-dziecku-z-adhd/
- https://parenting.pl/jak-pomoc-dziecku-z-adhd
