Farmakologia, psychoedukacja, psychoterapia, suplementacja, grupy wsparcia – chciałoby się przewrotnie zapytać: „Co jeszcze może się przydać Pacjentom z ADHD?”. Prawda natomiast jest taka, że strategie pomocowe warto dobrać konkretnie pod siebie, żeby jak najwięcej z nich wyciągnąć.
ADHD to zaburzenie neurorozwojowe objawiające się problemami w zakresie koncentracji uwagi, nadpobudliwości psychoruchowej i impulsywności. Jednak trudności osób dorosłych z ADHD są znacznie szersze – to problemy z zarządzaniem czasu, natłok myśli, perfekcjonizm, niska samoocena, RSD, kłopoty z rozpraszaniem się. Dlatego tak ważne jest, żeby wiedzieć, jak sobie z tym poradzić.
Po co osobom z ADHD grupy wsparcia?
Osobom z ADHD grupy wsparcia są potrzebne po to, aby wiedzieć, jak inni sobie radzą z tymi problemami – porozmawiać o metodach kompensacji, trudnościach życia codziennego, sytuacjach, które nam na co dzień towarzyszą, a często też utrudniają życie. Grupa jest po prostu naszym zasobem, gdzie wzajemnie się wspieramy i wymieniamy dobrą energią. Jest to szczególnie ważne w przypadku Pacjentów z ADHD, bowiem badania wykazują, że osoby te mają istotnie niższe poczucie wsparcia społecznego w porównaniu z osobami dorastającymi bez tego zaburzenia. Badanie przeprowadzone przez Danutę Al-Khamisy i Urszulę Gosk obejmowały dwie grupy młodzieży w wieku 14-15 lat – jedną z ADHD, drugą bez. Analizowano cztery rodzaje wsparcia społecznego pochodzącego od: matki, ojca, kolegów i nauczycieli. Okazało się, że młodzież z ADHD ma niższe poczucie wsparcia społecznego niż grupa kontrolna, natomiast największe wsparcie wartościujące młodzież uzyskuje właśnie od kolegów.
Grupy wsparcia dla osób z ADHD to miejsce, gdzie można porozmawiać z osobami, które rozumieją nasze problemy. Uczestnictwo w spotkaniach daje poczucie przynależności do konkretnej społeczności i sprawia, że Pacjenci przestają się czuć niezrozumiani. Razem pracują nad kluczowymi dla nich zagadnieniami, dzielą się ze sobą swoim doświadczeniem i znajdują rozwiązania dla wspólnych trudności. To swoista wymiana informacji i porad na temat wszystkiego, co związane w jakikolwiek sposób z ADHD. Warto pamiętać, że każdy wnosi na spotkania wiedzę i doświadczenie, które mogą się przydać innym.
Kto może przyjść na grupy wsparcia dla osób ADHD?
Każdy, kto ma diagnozę ADHD. Niezależnie czy przeszedł cykl psychoedukacji, czy proces psychoterapii. Warto jednak, by każdy, kto bierze udział w grupie miał za sobą test DIVA 5.0. Poza funkcją diagnostyczną pozwala on na lepsze poznanie siebie – uświadomienie sobie, które z naszych objawów mogą być związanie z ADHD, a które nie. Pomaga też oswoić się z diagnozą. Po otrzymaniu diagnozy często doświadczamy bowiem kryzysu podobnego do modelu stadiów żałoby Kubler-Ross. Polega to na tym, że najpierw doświadczamy szoku, że ADHD nas dotyczy; potem pojawia się kryzys emocjonalny i często wątpliwości w poprawność diagnozy; kolejne jest pozorne przystosowywanie się, które zmienia się w konstruktywne przystosowanie się, by na końcu dojść do fazy adaptacji. W którejkolwiek fazie jest Pacjent – grupy wsparcia są dla niego. Co jednak ważne – aby dołączyć do grup wsparcia, należy przejść spotkanie wstępne. Dzięki niemu specjaliści będą w stanie dopasować chętnych do grup tak, by mogli oni jak najwięcej z nich wyciągnąć, nauczyć się i udzielić sobie wzajemnie wsparcia.
Jakie wady i jakie zalety mają grupy wsparcia?
Chciałoby się rzec, że grupy wsparcia dla osób z ADHD mają same zalety, jednak warto też zdawać sobie sprawę z wad. Pewną trudnością dla osób z ADHD może być to, że grupy nie będą miały sztywnej struktury. Jednak po to prowadzi je dwóch dobrze wyszkolonych specjalistów, że odpowiednio pokierować procesem grupowym i zapanować nad dyskusją. Z tej perspektywy brak sztywnej struktury może zatem też być zaletą, bo można wnieść wszystkie swoje trudności czy przemyślenia, nie zaś tylko te ujęte w odgórnie narzuconym scenariuszu.
Oczywiście grupy wsparcia dla osób z ADHD mają znacznie więcej zalet – pozwalają porozmawiać z osobami, które doskonale rozumieją nasze problemy i wątpliwości, bo najczęściej same je mają. Dają morze wsparcia emocjonalnego – zarówno od społeczności, jak i od prowadzących. Sprawiają, że można zestawić ze sobą różne punkty widzenia, a także wymienić własnym doświadczeniem życia z ADHD czy stosowanymi przez nas strategiami kompensacyjnymi.
Czym się różnią grupy wsparcia dla osób z ADHD od psychoedukacji lub psychoterapii?
To trzy zupełnie różne formuły pracy. Psychoterapia jest modelem długotrwałej pracy z terapeutą nad naszymi emocjami, schematami wyniesionymi z dzieciństwa czy trudnymi przeżyciami.
Natomiast psychoedukacja jest krótką formą pracy (12 spotkań) opartą na terapii poznawczo-behawioralnej jednak skupiającej się stricte na sposobach radzenia sobie z objawami ADHD. Tutaj nie cofamy się do swoich wspomnień, tylko szukamy metod, by tu i teraz poradzić sobie z ADHDowymi trudnościami.
Grupy wsparcia dla osób z ADHD są świetnym sposobem, by utrwalić efekty pracy z psychoedukacji, choć nie tylko. Są miejscem, gdzie Pacjenci wzajemnie się wspierają, wymieniają się wiedzą i skutecznymi sposobami radzenia sobie z objawami i dyskutują na temat swoich trudności dnia codziennego.
mgr Paulina Pietrzak
