Mózg człowieka jest chyba najbardziej skomplikowanym organem we wszechświecie. Miliardy połączeń neuronowych komunikują się ze sobą w każdej sekundzie. Aby ożywić te połączenia, impulsy elektryczne mobilizują neurony w mózgu do działania. Mózg cały czas wykazuje aktywność elektryczną. Realnie można określić, że ludzki mózg wytwarza około 12-25 watów energii elektrycznej.
Podobnie jednak jak działanie żarówki jest niekiedy zakłócone, mózg również nie zawsze może działać na najwyższych obrotach. Problemy z pamięcią, lęk, depresja, urazy emocjonalne, brak koncentracji, stres i wiele innych czynników są związane z zaburzeniami pracy mózgu. Mamy jednak dobrą wiadomość – istnieje pewna pomocna terapia, która jest nieinwazyjna, przebadana i która nie wymaga stosowania leków. To neurofeedback. Umożliwia ona poprawę pracy mózgu, a co za tym idzie lepszego zdrowia w sferze emocjonalnej, poznawczej i behawioralnej.
Neurofeedback jest dziedziną biofeedbacku, która pomaga mózgowi nauczyć się określonych reakcji w czasie rzeczywistym. Trening wykorzystuje aktywność elektryczną mózgu przy użyciu encefalogramu (EEG), aby zbadać aktywności fal mózgowych. Źródłem fal mózgowych jest aktywność elektryczna dużych zbiorowisk neuronów, które komunikują się ze sobą. Można porównać je do ławicy ryb pływającej w sposób falowy. Dzięki falom mózgowym możemy dowiedzieć się wielu istotnych informacji dotyczących funkcjonowania mózgu. Wśród nich można wymienić emocje, poziom stresu i wzorce myślenia.
Jakie są podstawowe częstotliwości fal mózgowych?
Badacze określili 5 podstawowych częstotliwości fal mózgowych:
- Fale alfa: odpowiadają za świadomy relaks (np. podczas medytacji), za spokój i pokojowe nastawienie.
- Fale beta: związane z uwagą, rozwiązywaniem problemów, pełnym skupieniem i innymi zadaniami umysłowymi.
- Fale gamma: odpowiadają za zdolności poznawcze, pamięć, zwiększoną świadomość.
- Fale delta: związane z głębokim snem.
- Fale theta: stan nieograniczonej kreatywności. To także marzenia, chodzenie “z głową w chmurach”, nieskupianie swoich myśli na zadaniach umysłowych.
Neurofeedback to interaktywna metoda terapeutyczna na osiągnięcie zdrowej równowagi i poprawy stanu umysłu. Niezależnie od Twoich potrzeb i tego, czy chcesz zwiększyć aktywność swojego mózgu, czy go wyciszyć, neurofeedback będzie dobrym rozwiązaniem. Reakcje, których nauczy się mózg za pomocą neurofeedbacku są długofalowe.
Plusy neurofeebacku
Osoby, które uczestniczyły w sesjach neurofeedbacku, odnotowały poprawę w wielu aspektach życia. Statystyki wskazują na dowody w postaci korzyści takich jak:
- Poprawa nastroju
- Poprawa pamięci
- Poprawa koncentracji
- Lepsza kontrola emocji
- Redukcja impulsywności
- Obniżenie niepokoju i stresu
- Zmniejszenie gniewu
- Złagodzenie bólu
- Lepsza przejrzystość umysłowa
- Zwiększenie energii
- Spokojny sen
Neurofeedback oferuje wiele korzyści, ponadto może pomóc osobom w każdym wieku. Jest bezpieczny i nieinwazyjny, nie zmienia mózgu.
Neurofeedback w leczeniu problemów ze zdrowiem psychicznym
Od wielu lat wyniki badań wykazują szereg korzyści płynących z neurofeedbacku dla różnych problemów na tle psychiatrycznym, behawioralnym i poznawczym.
Uzależnienia: Wyniki badań mówiły o zredukowaniu chęci sięgania po substancje uzależniające i łatwiejsze radzenie sobie z objawami odstawienia u osób z uzależnieniami. Co więcej, neurofeedback polepszył statystyki abstynencji u osób z uzależnieniami już po roku od startu leczenia.
ADHD: Zwiększone utrzymanie koncentracji uwagi czy poprawa kontroli impulsów to jedne z plusów zauważonych u osób z ADHD według badań z 2021 roku.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu: U dzieci z autyzmem neurofeedback wpłynął na zmniejszenie agresji oraz poprawę współpracy, komunikacji, koncentracji uwagi i aspektów sensoryczno-motorycznych.
Zaburzenia lękowe i stres: Neurofeedback pomaga w redukcji stresu i lęku, a efekty utrzymują się po zakończeniu pakietu sesji.
CHAD (choroba afektywna dwubiegunowa): Ta metoda pomaga osobom z CHAD, lepiej radzić sobie ze swoimi emocjami, a co za tym idzie zmniejszyć ich intensywne wahania.
Depresja: Badania mówią, że neurofeedback pomaga zmniejszyć objawy depresyjne. Naukowcy sugerują, że taka terapia może znacznie wspomóc leczenie poważnych zaburzeń depresyjnych.
Przewlekły ból: Statystyki mówią, że neurofeedback wpływa pozytywnie na zmniejszenie intensywności bólu u osób z fibromialgią, migrenami i innymi dolegliwościami w tym obszarze.
OCD: Naukowcy stwierdzili korzystny wpływ neurofeedbacku w leczeniu zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego i zaburzeń pokrewnych (trichotillomania/wyrywanie włosów, zaburzenie dysmorficzne ciała).
Problemy z pamięcią: Badanie z 2021 roku przeprowadzone w Japonii wykazało poprawę w obszarze semantycznej i epizodycznej pamięci długotrwałej po sesjach terapeutycznych neurofeedbacku.
PTSD: Osoby z zespołem stresu pourazowego (PTSD) mają zaburzoną komunikację w obszarze mózgu. Badanie z 2020 roku przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych wykazało, że neurofeedback pomógł przywrócić zdrowe wzorce połączeń w mózgu u osób z PTSD. U uczestników badania zmniejszyło się nasilenie objawów PTSD, a poprawa ta utrzymywała się w obserwacji przez 3 miesiące. W efekcie ponad 61% osób korzystających z neurofeedbacku nie spełniało już kryteriów PTSD po zakończeniu sesji.
Traumatyczne urazy mózgu / wstrząsy: Wstępne dane z 2017 roku sugerują zmniejszenie problemów z utrzymaniem uwagi czy związanych z nastrojem.
Neurofeedback pomógł również pacjentom z innymi problemami klinicznymi np. fobiami, zaburzeniami zachowania, schizofrenią, zaburzeniami snu i zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS).
Na czym polega neurofeedback?
Neurofeedback jest wyjątkową metodą, w której pacjent odgrywa ważną rolę w procesie uzdrawiania swojego mózgu. Ten rodzaj terapii opiera się o wykorzystanie innowacyjnej technologii komputerowej, przy wykorzystaniu gier video i animacji. Umiejscowione na skórze głowy elektrody mierzą aktywność fal mózgowych oglądania animacji lub grania w grę.
Jeśli fale mózgowe nie znajdują się tam, gdzie być powinny, komputer działa jak trener i dopasowuje je, ułatwiając pacjentowi powrót na właściwe tory. Neurofeedback pomaga w nauce regulacji mózgu, a zalety można dostrzec długofalowo po zakończeniu sesji. Dzięki neurofeedbackowi możesz uzyskać optymalną kontrolę nad funkcjami swojego mózgu. Taki trening może pomóc w wielu aspektach życia, w tym w sferze zawodowej, w szkole, w domu i w relacjach międzyludzkich.