W naszym społeczeństwie wciąż krąży wiele mitów dotyczących ADHD. Możemy usłyszeć, że np. „ADHD nie jest prawdziwym zaburzeniem”, „Osoby z ADHD są po prostu leniwe”, “ADHD dotyczy tylko dzieci, które wyrastają z tego stanu”. To tylko kilka z wielu przykładów mitów, które istnieją tak długo, jak samo ADHD. Jednak ich destrukcyjny wpływ jest faktem – i jest on bardzo szkodliwy. Z naszego artykułu poznasz prawdę i wzbogacisz swoją wiedzę o argumenty, przydatne w obaleniu fałszywych stwierdzeń – na przykład kiedy kolejny raz usłyszysz o swoim lenistwie.
Pomimo że wyniki wielu badań są przełomowe, a naukowcy wykorzystują najnowocześniejsze metody, wiele osób rozpowszechnia szkodliwe mity o ADHD, które tylko powodują nieporozumienia, poczucie wstydu i stygmatyzację.
Mit 1: ADHD nie jest prawdziwym zaburzeniem
Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne zatwierdziło ADHD jako zaburzenie medyczne. Opis został opublikowany w Diagnostycznym i Statystycznym Podręczniku Zaburzeń Psychicznych – oficjalnej skarbnicy wiedzy zdrowia psychicznego, której korzystają psycholodzy i psychiatrzy.
Nie wszyscy wiedzą, że ADHD ma podłoże biologiczne. Wyniki badań mówią o tym, że jest to wynik braku równowagi neuroprzekaźników w mózgu. Kluczowymi obawami są zaburzenia uwagi, impulsywność, hiperfokus, a czasem również hiperaktywność.
Naukowcy nieustannie skupiają się nad tym, aby opracować nowe metody pomocne w nowoczesnej diagnozie i przeprowadzają nowe badania na temat wybranych aspektów ADHD, poszerzając swoją wiedzę.
ADHD jest jedną z najbardziej wiarygodnych diagnoz w całej dziedzinie psychiatrii, a szczególnie w dziedzinie psychiatrii dziecięcej. Zdaniem naukowców, wiarygodność diagnozy ADHD można porównać do diagnozy zapalenia płuc za pomocą zdjęcia RTG klatki piersiowej. To z pewnością spektakularne osiągnięcie.
Mit 2: ADHD to efekt złego wychowania
ADHD jest zmianą w chemii mózgu i nie ma nic wspólnego z wychowaniem i dyscypliną. Kiedy dziecko z ADHD nie może się skupić lub notorycznie wstaje z krzesła podczas lekcji w klasie, nie dzieje się tak dlatego, że jest niewychowane, a dlatego, że nie kontroluje swoich zachowań.
Jeśli rodzice nie są świadomi i karają dziecko za niekontrolowane impulsy, mogą pogorszyć jego objawy. Profesjonalna pomoc specjalistów jest jedyną drogą, aby złagodzić typowe dla ADHD nawyki.
Mit 3: ADHD jest nowoczesnym zaburzeniem wykreowanym przez firmy farmaceutyczne
ADHD nie zostało odkryte wczoraj i nie zostało również “stworzone” w odpowiedzi na naciski przemysłu farmaceutycznego ani w wyniku presji akademickiej.
Już 100 lat temu w literaturze medycznej, można było przeczytać opisy dzieci, których zachowanie było łudząco podobne do dzieci z ADHD. W tamtym czasie oczywiście nie istniała diagnostyka, ale lekarze dokładnie opisali obraz dzieci nadaktywnych, impulsywnych, z zaburzeniami uwagi. Opisane objawy były zgodne z tymi, które każdy lekarz potrzebowałby do postawienia diagnozy ADHD dzisiaj. Najwcześniejsze wzmianki na temat ADHD sięgają XVIII w.!
ADHD nie jest również wyłącznie zjawiskiem amerykańskim czy zachodnim. Naukowcy przeprowadzili badania na społeczności z całego świata, poddając ocenie wiele dzieci i określając wskaźniki ADHD. Zostały one przeprowadzone w Afryce, w Ameryce Północnej i Południowej, w Europie i Azji, pokazując, że ADHD występuje globalnie.
Ponadto, wskaźniki występowania ADHD na świecie są jednoznaczne i wahają się w granicach od 5% do 6% we wszystkich populacjach. Jeśli ADHD byłoby wyłącznie zaburzeniem występującym w Stanach Zjednoczonych i na Zachodzie, widzielibyśmy bardzo wysokie wskaźniki na tych obszarach, a niskie w pozostałej części świata. Dane jednak mówią co innego.
Mit 4: Dziecko, które gra na komputerze/smartfonie przez kilka godzin, nie ma ADHD
Typowe dla dziecka z ADHD jest to, że niektóre czynności go rozpraszają, ale równie często mocno koncentruje się na innych, które sprawiają mu przyjemność.
Warto pamiętać o tym, że ADHD nie oznacza braku uwagi, a jej zakłócenie. Czynności, które są mocno stymulujące, mogą powodować hiperfokus. Z kolei przy przyziemnych i rutynowych aktywnościach łatwiej o rozproszenie.
Mit 5: ADHD dotyczy tylko chłopców
To kolejny, regularnie powtarzany mit. Dziewczynki są tak samo narażone na ADHD jak chłopcy, a płeć nie ma wpływu na występowanie objawów ADHD. Z powodu tego błędnego przekonania, chłopców diagnozuje się częściej niż dziewczynki.
Mit 6: Dzieci wyrastają z ADHD
Przeszło 70% osób, które miały ADHD w dzieciństwie, nadal mają go w okresie dojrzewania, a 50% będzie się z nim zmagać w życiu dorosłym. Według szacunków 6% dorosłych cierpi na ADHD, a większość dorosłych pozostaje niezdiagnozowana. Tylko jedna na cztery osoby zgłasza się do specjalisty, aby wdrożyć leczenie.
Niezdiagnozowane i nieleczone ADHD w życiu dorosłym wiąże się z wieloma trudnościami. Mogą to być zaburzenia lękowe, wahania nastroju, nadużywanie substancji i popadanie w nałogi. Dorośli zmagają się często również z trudnościami w pracy, problemami finansowymi i burzliwymi związkami.
Mit 7: Dzieci, które biorą leki na ADHD są bardziej narażone na uzależnienie od narkotyków
W rzeczywistości jest na odwrót, gdyż nieleczone ADHD zwiększa ryzyko, że dotknięta nim osoba będzie mieć problem z nadużywaniem alkoholu i narkotyków. Szybko wdrożone leczenie znacznie zmniejsza ryzyko uzależnień.
To prawda, że dzieci i nastolatki z ADHD, nadużywają substancji częściej niż ich rówieśnicy bez tego zaburzenia. Jednak zażywanie leków nie napędza tego efektu. Wyniki badań mówią o tym, że dzieci z ADHD, które biorą leki, nie są bardziej narażone na ryzyko nadużywania substancji w stosunku do tych, którzy mają ADHD i nie biorą medykamentów.
Farmakoterapia stosowana w leczeniu ADHD jest bezpieczna i skuteczna od wielu lat. Warto zaznaczyć, że nie da się nimi wyleczyć ADHD, ale wykazują się bardzo dobrymi efektami w łagodzeniu objawów.
Wracając do błędnego przekonania przytoczonego na początku – ryzykiem nadużywania substancji jest samo ADHD, a nie leki.
Mit 8: Osoby, które mają ADHD, są leniwe i nigdy nie osiągną sukcesu
To kolejne, krzywdzące stwierdzenie. W praktyce jednak wygląda to inaczej – wiele znanych osób z przeszłości prawdopodobnie cierpiało na ADHD, ale odnieśli oni wielki sukces. Możemy zaliczyć do nich Benjamina Franklina, Mozarta, Abrahama Lincolna czy Salvadora Dali. ADHD nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić karierę w biznesie. Znakomitymi przykładami są David Neeleman, założyciel JetBlue Airways czy Richard Branson z Virgin.
W Centrum Terapii ALMA sukcesywnie leczymy ADHD. Każdy pacjent otrzymuje od nas indywidualne wsparcie i specjalnie opracowaną ścieżkę diagnostyki i leczenia. Będąc w rękach naszych specjalistów, masz szansę złagodzić uciążliwe objawy ADHD. Zapraszamy do kontaktu i rejestracji na konsultację online lub stacjonarnie w jednej z placówek Centrum Terapii Alma w Warszawie, Bydgoszczy, Wrocławiu lub Siedlcach.
